Viêm tai giữa, một căn bệnh thường gặp ở trẻ em nhưng cũng không loại trừ người lớn, xảy ra khi khu vực phía sau màng nhĩ, gọi là tai giữa, bị viêm nhiễm. Vùng tai giữa này, thông thường chứa đầy không khí, nay lại bị lấp đầy bởi dịch hoặc mủ, gây ra những cơn đau nhức và ảnh hưởng đến khả năng nghe.
Triệu chứng: Khi tai “lên tiếng”
Viêm tai giữa thường biểu hiện qua các triệu chứng sau:
- Đau tai: Đây là triệu chứng phổ biến nhất, đặc biệt là ở trẻ nhỏ, thường kèm theo cảm giác khó chịu, bứt rứt.
- Sốt: Nhiễm trùng có thể gây sốt, đặc biệt là ở trẻ em.
- Chảy dịch từ tai: Khi tình trạng viêm nặng, màng nhĩ có thể bị thủng, dẫn đến chảy dịch mủ từ tai.
- Giảm thính lực: Tình trạng ứ dịch hoặc mủ trong tai giữa cản trở sự dẫn truyền âm thanh, gây giảm thính lực tạm thời.
- Cảm giác đầy tai, ù tai: Áp lực do dịch hoặc mủ tích tụ trong tai giữa có thể gây cảm giác đầy tai, ù tai hoặc nghe tiếng vang trong tai.
- Ở trẻ nhỏ: Ngoài các triệu chứng trên, trẻ còn có thể quấy khóc, bỏ bú, ngủ không ngon giấc, hoặc kéo, dụi tai.
Nguyên nhân: Khi “cửa ngõ” tai giữa bị “tắc nghẽn”
Nguyên nhân chính gây viêm tai giữa là do tắc nghẽn vòi nhĩ, một ống nhỏ nối tai giữa với phía sau mũi họng. Tắc nghẽn vòi nhĩ khiến dịch không thể thoát ra khỏi tai giữa, tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn hoặc virus phát triển.
Một số yếu tố làm tăng nguy cơ tắc nghẽn vòi nhĩ và viêm tai giữa bao gồm:
- Cảm lạnh, cúm hoặc dị ứng: Các bệnh lý đường hô hấp trên gây sưng viêm niêm mạc mũi họng, ảnh hưởng đến chức năng của vòi nhĩ.
- Viêm VA: VA quá phát cũng có thể chèn ép và gây tắc nghẽn vòi nhĩ.
- Hút thuốc lá thụ động: Trẻ em tiếp xúc với khói thuốc lá có nguy cơ mắc viêm tai giữa cao hơn.
- Thay đổi áp suất không khí: Như khi đi máy bay hoặc lặn sâu.
- Hệ miễn dịch yếu: Trẻ nhỏ, người già hoặc người có bệnh mãn tính có nguy cơ mắc viêm tai giữa cao hơn do sức đề kháng kém.
Cách điều trị: Khi “ngôi nhà” cần được “dọn dẹp”
- Theo dõi và chờ đợi: Trong nhiều trường hợp, viêm tai giữa nhẹ có thể tự khỏi mà không cần điều trị đặc hiệu. Bác sĩ có thể khuyến nghị theo dõi triệu chứng và chờ đợi trong vài ngày.
- Giảm đau và hạ sốt: Sử dụng thuốc giảm đau như paracetamol hoặc ibuprofen để kiểm soát cơn đau và hạ sốt.
- Thuốc kháng sinh: Nếu viêm tai giữa do vi khuẩn gây ra hoặc có dấu hiệu nặng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng sinh.
- Chọc hút dịch tai giữa: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể tiến hành thủ thuật chọc hút dịch tai giữa để giảm áp lực và cải thiện thính lực.
- Đặt ống thông khí: Nếu viêm tai giữa tái phát nhiều lần hoặc kéo dài, bác sĩ có thể đề nghị đặt ống thông khí vào màng nhĩ để giúp thông thoáng tai giữa và ngăn ngừa tái phát.
Phòng ngừa viêm tai giữa “Bảo vệ” “ngôi nhà” thính giác
- Tiêm phòng cúm và phế cầu: Giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh lý đường hô hấp trên, từ đó giảm nguy cơ viêm tai giữa.
- Tránh tiếp xúc với khói thuốc lá: Hạn chế cho trẻ tiếp xúc với môi trường có khói thuốc lá.
- Cho trẻ bú mẹ: Sữa mẹ cung cấp kháng thể giúp tăng cường hệ miễn dịch của trẻ, giảm nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng, bao gồm cả viêm tai giữa.
- Vệ sinh tay thường xuyên: Rửa tay sạch sẽ giúp ngăn ngừa lây lan vi khuẩn và virus.
- Tránh đưa vật lạ vào tai: Không nên dùng tăm bông hoặc các vật sắc nhọn để ngoáy tai, vì có thể gây tổn thương ống tai và làm tăng nguy cơ nhiễm trùng.
Lời kết:
Viêm tai giữa, tuy không phải là bệnh lý nguy hiểm đến tính mạng, nhưng nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng như giảm thính lực vĩnh viễn, viêm màng não, hoặc áp xe não. Vì vậy, khi có bất kỳ dấu hiệu nghi ngờ viêm tai giữa, hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng để được thăm khám và điều trị kịp thời.
