Quai bị, căn bệnh truyền nhiễm từng là nỗi ám ảnh của tuổi thơ, nay vẫn còn hiện diện và có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm nếu không được phòng ngừa và điều trị kịp thời. Vậy quai bị là gì? Làm thế nào để nhận biết và đối phó với căn bệnh này? Hãy cùng vafco tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.
Quai bị là gì?
Quai bị là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus Paramyxovirus gây ra. Bệnh lây truyền qua đường hô hấp khi tiếp xúc với nước bọt hoặc dịch tiết mũi họng của người bệnh. Quai bị thường gặp ở trẻ em từ 5-15 tuổi, nhưng người lớn cũng có thể mắc bệnh.
Nguyên nhân gây bệnh quai bị
Virus Paramyxovirus là tác nhân duy nhất gây bệnh quai bị. Virus này lây lan qua đường hô hấp khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện. Người lành có thể bị nhiễm bệnh khi hít phải các giọt bắn chứa virus này.
Triệu chứng của bệnh quai bị
Thời gian ủ bệnh của quai bị thường từ 12-25 ngày. Sau đó, người bệnh có thể xuất hiện các triệu chứng sau:
- Sốt: Thường sốt nhẹ hoặc vừa, kéo dài 1-3 ngày.
- Đau đầu, mệt mỏi, chán ăn: Các triệu chứng này thường xuất hiện cùng với sốt.
- Sưng đau tuyến mang tai: Đây là triệu chứng đặc trưng nhất của quai bị. Tuyến mang tai sưng to, đau nhức, có thể lan sang cả hai bên.
- Đau họng, khó nuốt: Do tuyến nước bọt bị viêm.
- Đau bụng, buồn nôn, nôn: Ít gặp hơn, nhưng có thể xảy ra ở một số trường hợp.
Biến chứng của bệnh quai bị
Quai bị thường diễn biến lành tính và tự khỏi sau 7-10 ngày. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, bệnh có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như:
- Viêm tinh hoàn: Gặp ở nam giới sau dậy thì, có thể dẫn đến teo tinh hoàn và vô sinh.
- Viêm buồng trứng: Gặp ở nữ giới, có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
- Viêm màng não: Gây đau đầu dữ dội, sốt cao, cứng cổ, buồn nôn, nôn…
- Viêm tụy: Gây đau bụng dữ dội, buồn nôn, nôn, sốt…
- Viêm cơ tim: Gây đau ngực, khó thở, hồi hộp, đánh trống ngực…
- Điếc: Hiếm gặp, nhưng có thể xảy ra ở một hoặc cả hai tai.
Điều trị bệnh quai bị
Hiện nay, chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cho quai bị. Việc điều trị chủ yếu là giảm nhẹ triệu chứng và ngăn ngừa biến chứng. Người bệnh cần nghỉ ngơi, uống nhiều nước, ăn thức ăn lỏng dễ tiêu, giảm đau hạ sốt bằng paracetamol. Nếu có biến chứng, cần nhập viện để được theo dõi và điều trị kịp thời.
Phòng ngừa bệnh quai bị
Tiêm vắc xin là biện pháp phòng ngừa quai bị hiệu quả nhất. Vắc xin quai bị thường được tiêm kết hợp với vắc xin sởi và rubella (MMR). Trẻ em nên được tiêm 2 mũi MMR: mũi 1 lúc 12-15 tháng tuổi và mũi 2 lúc 4-6 tuổi.
Ngoài ra, cần thực hiện các biện pháp phòng ngừa khác như:
- Vệ sinh cá nhân: Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước sạch, che miệng khi ho hoặc hắt hơi.
- Tránh tiếp xúc với người bệnh: Hạn chế tiếp xúc với người có triệu chứng quai bị.
- Vệ sinh môi trường: Thường xuyên lau dọn nhà cửa, vật dụng bằng chất tẩy rửa thông thường.
Kết luận:
Quai bị tuy là bệnh lành tính nhưng có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm. Việc phòng ngừa bằng vắc xin và thực hiện các biện pháp vệ sinh cá nhân, môi trường là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe bản thân và cộng đồng.
