Chu kỳ kinh nguyệt là một quá trình sinh lý tự nhiên diễn ra hàng tháng ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Đây là một phần quan trọng của sức khỏe sinh sản và có thể ảnh hưởng đến nhiều khía cạnh khác trong cuộc sống của người phụ nữ. Bài viết này của vafco sẽ giúp bạn hiểu rõ về chu kỳ kinh nguyệt sẽ giúp bạn theo dõi sức khỏe của mình và phát hiện sớm những bất thường.
1. Chu kỳ kinh nguyệt là gì?
Chu kỳ kinh nguyệt là khoảng thời gian giữa ngày đầu tiên của một kỳ kinh đến ngày đầu tiên của kỳ kinh tiếp theo. Trung bình, một chu kỳ kinh nguyệt kéo dài khoảng 28 ngày, nhưng có thể dao động từ 21 đến 35 ngày.
Các giai đoạn của chu kỳ kinh nguyệt
Chu kỳ kinh nguyệt gồm 4 giai đoạn chính:
- Giai đoạn kinh nguyệt (Ngày 1-5): Đây là giai đoạn chảy máu kinh, thường kéo dài từ 3-7 ngày. Lớp niêm mạc tử cung bong ra và được đào thải ra ngoài cơ thể.
- Giai đoạn nang noãn (Ngày 6-14): Buồng trứng bắt đầu sản xuất estrogen, kích thích niêm mạc tử cung dày lên để chuẩn bị cho việc làm tổ của trứng. Một nang noãn trưởng thành và rụng trứng vào khoảng ngày thứ 14 của chu kỳ.
- Giai đoạn hoàng thể (Ngày 15-28): Nang noãn vỡ ra tạo thành hoàng thể, sản xuất progesterone. Progesterone giúp niêm mạc tử cung dày lên và duy trì sự ổn định để chuẩn bị cho việc mang thai. Nếu trứng không được thụ tinh, hoàng thể sẽ thoái hóa và mức progesterone giảm xuống, dẫn đến việc bong tróc niêm mạc tử cung và bắt đầu một chu kỳ kinh nguyệt mới.
- Giai đoạn chuyển tiếp (Ngày 28-1): Đây là giai đoạn kết thúc của một chu kỳ và bắt đầu của chu kỳ mới. Lượng estrogen và progesterone giảm xuống mức thấp nhất, gây ra co thắt tử cung và chảy máu kinh.
2. Triệu chứng thường gặp trước và trong kỳ kinh nguyệt
- Căng tức ngực: Ngực có thể trở nên căng tức, đau nhức, thậm chí thay đổi kích thước do sự thay đổi nội tiết tố estrogen và progesterone.
- Đau bụng kinh: Cơn đau co thắt ở vùng bụng dưới, có thể lan ra sau lưng và đùi, thường xuất hiện trước hoặc trong những ngày đầu của chu kỳ kinh nguyệt.
- Mệt mỏi: Cảm giác mệt mỏi, uể oải, khó tập trung có thể xuất hiện do sự thay đổi hormone và mất máu trong kỳ kinh.
- Thay đổi tâm trạng: Dễ cáu gắt, lo lắng, buồn bã, hoặc dễ xúc động do sự dao động của hormone estrogen và progesterone.
- Đau đầu: Đau đầu có thể xuất hiện trước hoặc trong kỳ kinh nguyệt, thường là do sự thay đổi hormone và giảm lượng máu lên não.
- Mụn trứng cá: Mụn trứng cá có thể xuất hiện hoặc trở nên trầm trọng hơn trước kỳ kinh nguyệt do tăng tiết bã nhờn.
- Chướng bụng, đầy hơi: Cảm giác chướng bụng, đầy hơi, khó tiêu có thể xuất hiện do sự thay đổi hormone và giữ nước trong cơ thể.
- Thèm ăn: Thèm ăn các loại thực phẩm ngọt hoặc mặn có thể xuất hiện do sự thay đổi hormone và giảm lượng đường trong máu.
- Rối loạn giấc ngủ: Khó ngủ hoặc mất ngủ có thể xảy ra do sự thay đổi hormone và đau bụng kinh.
Triệu chứng ít gặp nhưng đáng lưu ý
- Buồn nôn, nôn: Một số phụ nữ có thể gặp triệu chứng buồn nôn hoặc nôn trong kỳ kinh nguyệt.
- Tiêu chảy hoặc táo bón: Sự thay đổi hormone có thể ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa, gây ra tiêu chảy hoặc táo bón.
- Đau nhức cơ: Cơn đau nhức cơ có thể xuất hiện trước hoặc trong kỳ kinh nguyệt.
3. Khi nào chu kỳ kinh nguyệt được coi là bất thường?
Một chu kỳ kinh nguyệt được coi là bất thường nếu:
- Kéo dài quá ngắn (<21 ngày) hoặc quá dài (>35 ngày).
- Không đều: Khoảng cách giữa các chu kỳ thay đổi quá nhiều.
- Ra máu quá nhiều hoặc quá ít: Lượng máu kinh mất đi nhiều hơn 80ml hoặc ít hơn 5ml.
- Đau bụng kinh dữ dội: Ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày.
- Chảy máu giữa chu kỳ kinh.
4. Lượng máu kinh nguyệt bình thường là bao nhiêu?
Trung bình, lượng máu kinh nguyệt mất đi trong mỗi chu kỳ kinh nguyệt là khoảng 50-80ml. Tuy nhiên, con số này có thể dao động tùy thuộc vào cơ địa và thể trạng của mỗi người.
Cách ước tính lượng máu kinh nguyệt
Thực tế, rất khó để đo chính xác lượng máu kinh nguyệt mất đi trong mỗi chu kỳ. Tuy nhiên, bạn có thể ước tính dựa trên số lượng băng vệ sinh hoặc tampon sử dụng.
- Băng vệ sinh: Một băng vệ sinh thông thường có thể thấm hút khoảng 5ml máu. Nếu bạn thay băng vệ sinh 3-4 tiếng/lần và sử dụng khoảng 10-15 miếng trong suốt chu kỳ kinh nguyệt, thì lượng máu kinh của bạn nằm trong khoảng bình thường.
- Tampon: Tương tự như băng vệ sinh, một tampon thông thường cũng có thể thấm hút khoảng 5ml máu.
Lời khuyên của chuyên gia
Để có một chu kỳ kinh nguyệt khỏe mạnh, bạn nên:
- Theo dõi chu kỳ kinh nguyệt: Ghi lại ngày bắt đầu và kết thúc của mỗi chu kỳ để theo dõi sự đều đặn và phát hiện sớm những bất thường.
- Giữ lối sống lành mạnh: Ăn uống cân bằng, tập thể dục đều đặn, ngủ đủ giấc, và quản lý căng thẳng.
- Khám phụ khoa định kỳ: Nên khám phụ khoa ít nhất mỗi năm một lần để kiểm tra sức khỏe sinh sản và phát hiện sớm các vấn đề bất thường.
Kết luận
Chu kỳ kinh nguyệt là một phần tự nhiên của cuộc sống người phụ nữ. Hiểu rõ về chu kỳ kinh nguyệt và theo dõi những thay đổi của cơ thể sẽ giúp bạn có một sức khỏe sinh sản tốt và một cuộc sống chất lượng hơn.
